Z farmacją i medycyna zawsze ścisłe związana była chemia organiczna. Termin chemia organiczna oznaczał pierwotnie dział chemii zajmujący się badaniem własności związków organicznych, które, jak wówczas sądzono mogą być otrzymane tylko przez żywe organizmy ( nie na drodze syntezy laboratoryjnej).
Z czasem okazało się jednak, że niemal wszystkie związki chemiczne produkowane przez organizmy żywe da się też sztucznie zsyntezować.
Okazało się również, że życie zależy w znacznym stopniu od związków nieorganicznych. Przykładem jest wiele enzymów i białek takich chociażby jak hemoglobina czy cytochromy, które wymagają do swojej aktywności obecności metali przejściowych.
Jak wykazują badania ostatnich lat chemia nieorganiczna zajmuje w medycynie ważne miejsce i obejmuje szeroki zakres zastosowań począwszy od środków aseptycznych poprzez srodki terapeutyczne takie jak związki platyny, złota, bizmutu czy litu, środki chelatujące oraz szerokie spektrum związków stosowanych w diagnostyce, wśród których znajdują się między innymi związki gadolinu, baru czy manganu. Ważną grupę związków stanowią stosowane w medycynie nuklearnej radiofarmaceutyki służące zarówno do diagnostyki jak i terapii.
Związki metali w medycynie były stosowane już od czasów starożytnych, o właściwościach leczniczych złota pisał Arystoteles, a w średniowieczu Paracelsus, który zalecał stosowanie preparatów złota w terapii chorób wenerycznych i trądu. Ale dopiero odkrycie przez Rosenberga w latach sześćdziesiątych XX wieku biologicznego działania cisplatyny zapoczątkowało okres intensywnych badań kompleksów metali, jako potencjalnych leków przeciwnowotworowych.
Obecnie w badaniach klinicznych i przedklinicznych znajdują się oprócz kompleksów platyny, kompleksy takich metali jak ruten, złoto, kobalt czy miedz. Dominującym kryterium
w poszukiwaniach leków opartych na bazie metali jest ich wysoka swoistość wobec komórek nowotworowych. Jednym z niewielu dotychczas zsyntetyzowanych związków chemicznych selektywnych w stosunku do komórek przerzutów nowotworowych jest nieorganiczny kompleks Ru (III) – NAMI-A.
Na pograniczu chemii nieorganicznej i biologii ukształtowała się stosunkowo nowa intensywnie rozwijająca się gałąź wiedzy- chemia bionieorganiczna.

Lilianna Trynda-Lemiesz